Wat is het Fonds Studie zonder Grenzen?

We weten dat er naast de oorlog in Oekraïne vele andere plekken op de wereld zijn waar mensen helaas in onveilige situaties leven, ook wetenschappers en studenten. Daarom stelden twee bijzondere donateurs van het AUF in 2016 het Fonds Studie zonder Grenzen in. Studenten en onderzoekers die vluchteling zijn, kunnen hun studie of onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam starten of voortzetten.

Dankzij het Fonds Studie zonder Grenzen kreeg Mousa zijn leven terug

Een jaar lang doolde Mousa Alsadah (28) in Nederland rond, gevangen in de bureaucratie van het IND. Met een verblijfsvergunning en het Fonds Studie zonder Grenzen kreeg hij zijn leven terug en kon hij beginnen aan zijn studie aan de UvA. Nu studeert hij de sterren van de hemel en wil hij migranten helpen om zich ook thuis te voelen in Nederland. Mousa: 'Ik kan hier mezelf zijn en tegelijkertijd een deel van Nederland. Dat gun ik andere migranten ook.'

In 2018 studeerde Mousa Economie aan de Universiteit van Sharjah in de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). Hij had net een beurs ontvangen om een jaar aan een internationale universiteit te studeren. ‘Ik stond te popelen. En op de een of andere manier voelde ik dat ik met Tilburg de juiste keuze maakte. Het leersysteem sloot naadloos aan op het systeem van Sharjah. Maar ook kreeg ik de indruk dat die Nederlandse universiteit mij veel vrijheid zou geven.’

Activistisch verleden gooit roet in het eten

Een heel jaar lang studeerde Mousa met veel plezier en toewijding in Tilburg aan zijn BA Economie. En net toen hij wilde terugkeren, kreeg hij het bericht dat hij niet terug kon naar huis. Vanwege een activistisch verleden waarin hij deelnam aan een lokaal protest geïnspireerd door de Arabische Lente. Maar misschien nog wel meer door de arrestatie van zijn moeder Nassima Alsadah, een van de prominente pleitbezorgers van Saoedische vrouwenrechten en een Nobelprijs-genomineerde.

‘Dus daar zat ik… zonder studie, zonder werk én zonder uitzicht. Ik besloot om een verblijfsvergunning aan te vragen. Maar dat mislukte, omdat ik eerder geregistreerd stond als student. En toen ook nog corona uitbrak, zat ik helemaal aan de grond.’ Met wat geld dat zijn vader stuurde, kon Mousa zichzelf onderhouden. Het duurde uiteindelijk een jaar voordat hij een verblijfsvergunning kreeg.

Na zijn vergunning kon Mousa weer studeren

‘Die vergunning betekende dan ook meer dan alleen een toestemming om in Nederland te blijven’, zegt Mousa. Het gaf mij m’n leven terug. Ik kon weer werken. En belangrijker: ik kon weer studeren. Hongerig naar het academische leven besloot Mousa een nieuwe studie op te pakken in een nieuwe stad. Hij verruilde Tilburg voor Amsterdam en Economie maakte plaats voor Culturele Antropologie. Mousa: ‘Deze studie is allesomvattend. Het leert me zoveel. Over het leven, maar ook over mezelf.’

Ideeën voor een carrière zijn er een beetje. ‘Toen ik Economie ging studeren wist ik dat ik daar een goede baan mee zou vinden. Maar met deze studie is dat meer onzeker. Ik weet dat ik iets wil doen met de integratie en het aanpassen van migranten die in Nederland komen wonen. Zo’n integratie gaat namelijk veel verder dan alleen de taal leren en wat gewoontes overnemen. Het gaat erom dat je jezelf een Nederlander gaat voelen. Maar hoe doe je dat? Dat wil ik onderzoeken.’

Mousa is '100% happy' in Amsterdam

Na zijn bachelor wil Mousa graag nog een master doen. In Amsterdam, want hij is ‘100% happy’ hier. De afwezigheid van hiërarchie en de openheid van mensen bevallen hem. ‘Maar ook het systeem waarbij we veel vrijheid krijgen om zelf een studiepakket samen te stellen, past heel goed bij mij. Ik ben niet iemand die zich makkelijk in een kader laat persen. Liever boetseer ik mijn eigen persoonlijkheid. En met alle ervaringen en kennis die ik de afgelopen jaren opdeed, gaat me dat steeds beter af.’

Dit jaar vraagt AUF met het Jaarfonds speciaal aandacht voor vluchtelingstudenten en -onderzoekers. Met een beurs uit het Fonds Studie zonder Grenzen kunnen we hun een veilige studie- of werkplek bieden aan de Universiteit van Amsterdam. Draag bij aan dit fonds, zodat we meer mensen als Mousa kunnen helpen.