‘Wat we zien, is dat bepaalde ziekten door klimaatverandering steeds dichter bij Nederland komen. Vaak zijn we er in eerste instantie niet op bedacht, maar voor het oplopen van bepaalde infecties (bijvoorbeeld dengue of het Westnijlvirus) hoef je niet per se Europa uit,’ legt Popping uit. 

Een lijst zonder eind 

Bij patiënten die zich met koorts melden in het ziekenhuis en kortgeleden een ‘exotische’ reis hebben gemaakt, is de lijst van mogelijke oorzaken enorm lang. ‘Het kunnen door (malaria)mug of teken overdraagbare infecties, maar ook niet-reisgerelateerde infecties zijn. Bijvoorbeeld een simpele blaasontsteking,’ zegt Popping. ‘En zo worden er stapsgewijs veel verschillende vormen van diagnostiek aangevraagd. Daardoor kan het lang duren voor er een diagnose wordt gesteld, wat tot hoge kosten leidt. Mijn onderzoek richt zich op de vraag bij welke patiëntengroep het meteen gebruiken van geavanceerde diagnostische technieken zoals sequencing kan bijdragen aan een snellere diagnose tegen lagere kosten.’ Sequencing, een techniek waarmee genetisch materiaal wordt geanalyseerd en als een soort barcode te lezen is, is de afgelopen jaren veel goedkoper geworden. Dat kan een revolutie betekenen in de medische diagnostiek. 

‘Het idee is dat we beginnen met sequencing als een soort sleepnetmethode, in plaats van dat we per individuele ziekteverwekker een losse diagnostische test doen. Dat kunnen we ook combineren met testen die hele ziektefamilies kunnen detecteren. Door het genetisch materiaal van de ziekteverwekker direct aan te tonen en dat vervolgens te typeren met deze techniek, kunnen we patiënten veel sneller diagnosticeren en kosten besparen.’ legt Popping uit. Dit klinkt misschien tegenstrijdig, maar Popping is ervan overtuigd dat deze aanpak niet alleen efficiënter is, maar ook kosten kan besparen. ‘Hoe sneller je de juiste diagnose hebt, hoe sneller je mogelijk kan behandelen, wat weer zorgt voor efficiëntere zorg.’ 

De rol van klimaatverandering 

Niet alleen patiënten met onduidelijke symptomen kunnen beter worden gediagnosticeerd met deze nieuwe techniek: het helpt ook bij het detecteren van onbekende infectieziekten. ‘Omdat je vooraf niet een vooringenomen idee hebt over wat je denkt te gaan vinden, ga je juist ook de ziekteverwekkers vinden waar je vooraf niet aan hebt gedacht.’ Het onderzoek van Popping kan artsen helpen deze opkomende infectieziekten eerder te detecteren en hierop te reageren. 

Popping combineert sequencing met bredere diagnostische PCR-technieken (technieken die het mogelijk maken om kleine hoeveelheden genetisch materiaal op te sporen die in hele families van verwekkers voorkomen). Popping maakt gebruik van bestaande patiëntdata en opgeslagen (bloed)monsters. ‘We willen geen extra materialen afnemen bij patiënten, maar in eerste instantie gebruik maken van restmateriaal dat al beschikbaar is om de karakteristieken van de testen en klinische toepasbaarheid goed in beeld te krijgen,’ vertelt Popping. Haar doel is om met de verzamelde gegevens diagnostic stewardship-modellen te ontwikkelen. Deze modellen laten zien bij welke patiëntengroep sequencing-gebaseerde diagnostiek het beste direct kan worden toegepast in de praktijk en wat de financiële voordelen daarvan zijn. 

Met dit onderzoek hoopt Popping aan te tonen dat nieuwe op sequencing gebaseerde diagnostiek niet alleen effectiever is, maar ook kostenbesparend kan werken.  De financiële steun van het AUF Startstipendium stelt haar in staat om de benodigde materialen en tests voor sequencing aan te schaffen en het onderzoek verder uit te bouwen. 

‘Het draait erom hoe we diagnostiek zo goed mogelijk kunnen inzetten. Dat levert kostenbesparing en tijdwinst op. Want uiteindelijk gaat het erom dat patiënten sneller geholpen worden en wie weet, zelfs levens worden gered.’