Luchtvervuiling is een belangrijk milieurisico dat de gezondheid van miljarden mensen wereldwijd beïnvloedt. Zelfs in landen met sterke ecologische beleidsmaatregelen, zoals de Benelux, overschrijden de luchtkwaliteitsniveaus vaak de door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aanbevolen limieten. Onder de luchtverontreinigende stoffen worden ultrafijne deeltjes (UFP's) afkomstig van weg- en luchtverkeer beschouwd als het grootste risico voor de volksgezondheid. UFP's zijn nanogroot en worden voornamelijk via de nieren uit het lichaam verwijderd, wat een aanzienlijk risico vormt voor de nierfunctie. Met haar subsidie zal Alessandra Tammaro de moleculaire veranderingen in de nier onderzoeken die worden veroorzaakt door blootstelling aan deze ultrafijne deeltjes in de vroege levensfasen, met behulp van een techniek genaamd snRNA-seq. 

Beperkte gegevens over ultrafijne deeltjes 

Volgens de theorie van de Ontwikkeling van Gezondheid en Ziekte, zijn schadelijke gebeurtenissen in de baarmoeder verbonden met de ontwikkeling van chronische ziekten op volwassen leeftijd, waaronder chronische nierziekte. Opvallend genoeg zijn de biologische mechanismen die ten grondslag liggen aan ontwikkelingsprogrammering van nierziekten als gevolg van blootstelling aan luchtvervuiling nog steeds onderbelicht.  

Vanwege het gebrek aan nationale monitoringsgegevens zijn observationele studies over ultrafijne deeltjes schaars. Alessandra: 'Uit mijn eerdere experimenten met ultrafijne deeltjes tijdens de prenatale fase kwamen opmerkelijke veranderingen in niercellen naar voren, evenals in nierorganoïden - een waardevol model voor het bestuderen van de nierontwikkeling: blootstelling aan ultrafijne deeltjes beschadigt de zich ontwikkelende nieren. Mijn ultieme doel is om een grondig begrip te krijgen van hoe ultrafijne deeltjes bijdragen aan de programmering van nieraandoeningen, waardoor een belangrijke kennislacune wordt opgevuld. Deze kennis kan ook een maatschappelijke impact hebben door overheden aan te moedigen potentiële blootstellingslimieten voor deze schadelijke deeltjes vast te stellen.’ 

Nieuwe call in 2024 

De volgende call voor het AUF Startstipendium zal in (voorjaar) 2024 worden uitgezet. Geïnteresseerde jonge wetenschappers kunnen in het voorjaar van 2024 op deze website meer informatie vinden. Contactadres: rs-startstipendium@amsterdamumc.nl.