Bij patiënten met spierziekten zoals langzaam progressieve aandoeningen, ligt de uitdaging in het kiezen van een orthese die ondersteuning biedt zonder de mobiliteit te veel te beperken. Het juiste evenwicht vinden tussen stijfheid en flexibiliteit is cruciaal. ‘Te stijf, en het voelt alsof je een skischoen draagt. Te flexibel, en de orthese biedt onvoldoende steun,’ aldus Waterval. Bovendien varieert de optimale orthese per persoon, afhankelijk van bijvoorbeeld lichaamsgewicht, de mate van spierzwakte en de dagelijkse activiteiten. 

De huidige aanpak om de juiste orthese te bepalen, vereist dat patiënten meerdere modellen proberen, wat tijdrovend is en niet altijd tot het beste resultaat leidt. Dit gebrek aan efficiëntie en personalisatie inspireerde Waterval tot zijn onderzoek. 

Stijfheid van een orthese tijdens het lopen aanpassen  

Waterval heeft een innovatieve methode ontwikkeld om de stijfheid van een orthese tijdens het lopen snel aan te passen. ‘Met dit systeem kunnen we in één sessie verschillende stijfheden testen en zo sneller bepalen welke ondersteuning het beste werkt voor een patiënt,’ legt hij uit. Dit prototype is veelbelovend gebleken, maar er is nog werk aan de winkel. Het apparaat moet namelijk nog lichter en compacter worden om gebruiksvriendelijk te zijn voor dagelijkse situaties. 

Het onderzoek heeft twee hoofddoelen: 

1. Doorontwikkeling van het prototype zodat het voldoet aan de praktische eisen van een orthese. 
2. Uitbreiding van het testen: naast vlakke ondergronden wordt gekeken naar situaties zoals traplopen, heuvel op wandelen en opstaan uit een stoel. ‘Het dagelijkse leven bestaat uit meer dan alleen lopen over vlak terrein,’ zegt Waterval. 

De impact van dit onderzoek kan niet alleen de effectiviteit van ortheses verbeteren, maar ook bijdragen aan een wetenschappelijke basis voor meer persoonlijke zorg. ‘Dit onderzoek kan de eerste stap zijn naar een behandeling die veel specifieker is afgestemd op individuele patiënten en hun leefomgeving,’ aldus Waterval. 

Geavanceerd lab met een loopband, 3D-camera’s en andere meetapparatuur  

In het eerste jaar ligt de focus op het verbeteren van het orthese-apparaat: het lichter en kleiner maken zodat het praktisch toepasbaar wordt. ‘Je hebt geen ruimte voor grote apparaten, want de patiënten moeten er bijvoorbeeld ook een broek over aan kunnen trekken,’ legt Waterval uit. 

In het tweede jaar volgt uitgebreid testen. Een belangrijke rol is weggelegd voor een geavanceerd lab met een loopband, 3D-camera’s en andere meetapparatuur. Hier worden verschillende dagelijkse activiteiten nagebootst, zodat gekeken kan worden hoe stijfheid en ondersteuning invloed hebben op alledaagse handelingen zoals traplopen en opstaan. Dit alles gebeurt met ondersteuning van een laboratorium assistent en met gebruik van hoogwaardige technologie. 

Dit onderzoek kan de weg vrijmaken voor ortheses die naadloos aansluiten bij de behoeften van de patiënt. Waterval hoopt dat de resultaten ook de internationale orthesiologie zullen inspireren. ‘We merken op congressen dat er veel enthousiasme is voor deze aanpak. Het is iets waar iedereen mee worstelt: hoe kies je de juiste orthese? Dit onderzoek kan daarbij helpen,’ zegt hij. 

Patiënten de vrijheid te geven om zo normaal mogelijk te leven  

Het onderzoek wordt mede mogelijk gemaakt door het AUF Startstipendium. ‘Het stipendium is essentieel om dit project te realiseren. Een groot deel ervan gaat naar de ontwikkeling van het apparaat en de materiaalkosten,’ licht Waterval toe. Daarnaast bekostigt Waterval  labmetingen en de presentatie van de resultaten op internationale congressen met het startstipendium. 

Dit stipendium geeft Waterval de kans om zijn visie werkelijkheid te maken: een toekomst waarin iedere patiënt een orthese krijgt die perfect aansluit bij hun behoeften en leefomgeving. ‘Het uiteindelijke doel is om patiënten de vrijheid te geven om zo normaal mogelijk te leven, ondanks hun beperkingen.’